FPIs
FPI: વિદેશી પોર્ટફોલિયો રોકાણકારો (FPIs)એ આ મહિનામાં અત્યાર સુધીમાં ભારતીય શેરબજારોમાંથી રૂ. 26,533 કરોડ પાછા ખેંચી લીધા છે. કંપનીઓના નબળા ત્રિમાસિક પરિણામો અને સ્થાનિક શેરોના ઊંચા મૂલ્યાંકનના કારણે FPIs ચીનના બજારમાં રોકાણ કરી રહ્યા છે. આ કારણે તેઓ ભારતીય બજારમાં સતત વેચાઈ રહ્યા છે. FPIનું વેચાણ ચાલુ હોવા છતાં, ઓક્ટોબરની સરખામણીમાં તેમનો ચોખ્ખો આઉટફ્લો નોંધપાત્ર રીતે ઘટ્યો છે. FPIs એ ઓક્ટોબરમાં ભારતીય બજારમાંથી ચોખ્ખી રૂ. 94,017 કરોડ ($11.2 બિલિયન) પાછી ખેંચી હતી.
આ નવીનતમ ઉપાડ પછી, 2024 માં અત્યાર સુધીમાં, વિદેશી રોકાણકારોએ ભારતીય શેરબજારમાંથી ચોખ્ખા રૂ. 19,940 કરોડ પાછા ખેંચી લીધા છે. મોર્નિંગસ્ટાર ઇન્વેસ્ટમેન્ટ રિસર્ચ ઇન્ડિયાના એસોસિયેટ ડિરેક્ટર-મેનેજર રિસર્ચ હિમાંશુ શ્રીવાસ્તવે જણાવ્યું હતું કે ભવિષ્યમાં ભારતીય શેરબજારમાં વિદેશી રોકાણકારોનો પ્રવાહ નવા ચૂંટાયેલા અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની નીતિઓ પર નિર્ભર રહેશે. આ સિવાય ફુગાવો અને પોલિસી રેટ પણ વિદેશી રોકાણકારોના વલણ માટે મહત્વપૂર્ણ રહેશે.
શ્રીવાસ્તવે કહ્યું કે કંપનીઓના ત્રીજા ક્વાર્ટરના પરિણામો અને ભૌગોલિક રાજકીય વિકાસ પણ FPIની દિશા માટે મહત્વપૂર્ણ રહેશે. ડેટા અનુસાર, FPIs એ ચાલુ મહિને એટલે કે 22 નવેમ્બર સુધી શેરમાંથી ચોખ્ખી રૂ. 26,533 કરોડ પાછા ખેંચી લીધા છે. ઓક્ટોબરમાં, તેણે રૂ. 94,017 કરોડની ચોખ્ખી ઉપાડ કરી હતી, જે એક મહિનામાં તેમના ઉપાડનો સૌથી વધુ આંકડો હતો. સપ્ટેમ્બરમાં, FPIsએ ભારતીય શેરબજારમાં રૂ. 57,724 કરોડનું રોકાણ કર્યું હતું, જે તેમના રોકાણ માટે નવ મહિનાની ઊંચી સપાટી હતી.
શ્રીવાસ્તવે જણાવ્યું હતું કે ભારતીય ઇક્વિટીના ઊંચા મૂલ્યાંકન અંગે ચિંતા રહે છે, જેના કારણે FPIs વધુ આકર્ષક મૂલ્યાંકન સાથે બજારો તરફ આગળ વધી રહ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે ચીન તેના આકર્ષક મૂલ્યાંકનના કારણે ભારતના ખર્ચે વિદેશી રોકાણકારો પાસેથી નાણાપ્રવાહ મેળવે છે. ઉપરાંત, ચીને તેની ધીમી પડી રહેલી અર્થવ્યવસ્થાને વેગ આપવા માટે તાજેતરમાં કેટલાક ઉત્તેજક પગલાં જાહેર કર્યા છે. તેમણે કહ્યું કે ભારતીય કંપનીઓના ત્રિમાસિક પરિણામો પણ અપેક્ષા મુજબ નથી રહ્યા અને ફુગાવો પણ ઊંચા સ્તરે છે, જેના કારણે FPIs પાછી ખેંચી રહ્યા છે.
જિયોજીત ફાઇનાન્શિયલ સર્વિસિસના ચીફ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ સ્ટ્રેટેજિસ્ટ વીકે વિજયકુમારે જણાવ્યું હતું કે વિદેશી રોકાણકારો ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં કંપનીઓની કમાણી અંગે ચિંતિત છે. તેમણે કહ્યું કે ‘ભારતમાં વેચો અને ચીનમાં ખરીદો’નો અભિગમ હવે ખતમ થઈ ગયો છે. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પનો ‘પ્રભાવ’ પણ તેના છેલ્લા તબક્કામાં છે કારણ કે અમેરિકામાં પણ વેલ્યુએશન ઉચ્ચ સ્તરે પહોંચી ગયું છે. ડેટા અનુસાર, FPIsએ આ મહિને અત્યાર સુધીમાં સામાન્ય મર્યાદા હેઠળના બોન્ડમાંથી રૂ. 1,110 કરોડ ઉપાડી લીધા છે. તે જ સમયે, તેણે સ્વૈચ્છિક રીટેન્શન રૂટ (VRR) દ્વારા રૂ. 872 કરોડનું રોકાણ કર્યું છે. એકંદરે, આ વર્ષે અત્યાર સુધીમાં FPIs એ બોન્ડ માર્કેટમાં રૂ. 1.05 લાખ કરોડનું રોકાણ કર્યું છે.