Crude oil
Crude oil: રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેનો તણાવ ઓછો થવાના કોઈ સંકેત દેખાઈ રહ્યા નથી. હવે રશિયાએ યુક્રેન પર પોતાના હુમલાને વધુ તીવ્ર બનાવ્યો છે. 21 નવેમ્બરે જ્યારે રશિયાએ ઇન્ટરકોન્ટિનેન્ટલ મિસાઇલ RS-26 Rubaz વડે યુક્રેનના Dnipro શહેર પર હુમલો કર્યો હતો. આ ઘટનાએ માત્ર બંને દેશો વચ્ચેના સંઘર્ષને વધુ ઊંડો બનાવ્યો નથી, પરંતુ વૈશ્વિક ઊર્જા બજારોમાં પણ હલચલ મચાવી દીધી છે. યુક્રેનિયન એરફોર્સે પુષ્ટિ કરી છે કે રશિયાએ આ હુમલો પૂર્વ આયોજિત રીતે કર્યો હતો.
આ હુમલા બાદ આંતરરાષ્ટ્રીય બજારોમાં કાચા તેલની કિંમતોમાં વધારો જોવા મળ્યો હતો. ગુરુવારે, બ્રેન્ટ ક્રૂડ વાયદો 0.4% વધીને બેરલ દીઠ $ 73.09 થયો હતો, જ્યારે યુએસ વેસ્ટ ટેક્સાસ ઇન્ટરમીડિયેટ ક્રૂડ વાયદો પણ બેરલ દીઠ $ 69.03 પર ટ્રેડ થઈ રહ્યો હતો. ભૌગોલિક રાજકીય તણાવ અને પુરવઠામાં વિક્ષેપ અંગેની ચિંતાઓએ ભાવમાં વધારો કર્યો.
તેલની વધતી કિંમતો ભારત જેવા ઉર્જા આયાત આધારિત દેશો માટે ચિંતાનો વિષય છે. ભારત તેની મોટાભાગની ઉર્જા જરૂરિયાતો આયાત કરે છે, જેની સીધી અસર વૈશ્વિક તેલ બજારની વધઘટથી થાય છે. ક્રૂડ ઓઈલના ઊંચા ભાવ માત્ર વેપાર ખાધમાં વધારો કરી શકતા નથી પરંતુ ફુગાવાના દરમાં પણ વધારો કરી શકે છે. રશિયા ભારતનું સૌથી મોટું તેલ સપ્લાયર છે, તેથી સપ્લાયમાં કોઈપણ વિક્ષેપ ભારતની ઊર્જા સુરક્ષા પર ઊંડી અસર કરી શકે છે.
ઓઇલ માર્કેટ પર બીજી અસર OPEC+ની આગામી બેઠકથી થઈ શકે છે. ઓર્ગેનાઈઝેશન ઓફ પેટ્રોલિયમ એક્સપોર્ટિંગ કન્ટ્રીઝ (OPEC) અને રશિયાની આગેવાની હેઠળના તેના સહયોગી 1 ડિસેમ્બરે યોજાનારી બેઠકમાં ઉત્પાદન વધારવાની યોજના મુલતવી રાખી શકે છે. OPEC+ એ અગાઉ 2024 અને 2025 માં ઉત્પાદનમાં સામાન્ય વધારો કરવાની યોજના બનાવી હતી, પરંતુ વૈશ્વિક તેલની માંગમાં ઘટાડો અને અન્ય દેશો દ્વારા ઉત્પાદનમાં વધારાને કારણે આ યોજના મુશ્કેલ બની છે.
અમેરિકામાં કાચા તેલના ભંડારમાં 5,45,000 બેરલનો વધારો પણ કિંમતો પર અસર કરી રહ્યો છે. આ અનામત 43.03 કરોડ બેરલ પર પહોંચી ગયું છે. વિશ્લેષકોએ આના કરતાં ઓછા વધારાની અપેક્ષા રાખી હતી, પરંતુ સ્ટોરેજમાં અણધાર્યા વધારાથી બજારની સ્થિતિ વધુ જટિલ બની છે. રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ અને તેલ બજારમાં તાજેતરના વિકાસની વૈશ્વિક ઊર્જા પુરવઠા અને કિંમતો પર મોટી અસર પડી શકે છે. આ સ્થિતિ ભારત જેવા દેશો માટે આર્થિક પડકારોને વધુ વધારી શકે છે. આગામી સપ્તાહોમાં OPEC+ મીટિંગ અને ભૌગોલિક રાજકીય ઘટનાઓ પર નજર રાખવી મહત્વપૂર્ણ રહેશે.