Gold
India Gold Reserve: રિઝર્વ બેન્ક છેલ્લા 6 વર્ષથી વધુ સોનું ખરીદી રહી છે. હવે તાજેતરના વર્ષોમાં, રિઝર્વ બેંકે તેના અનામતને દેશમાં લાવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું છે…
રિઝર્વ બેંક અન્ય દેશોમાં રાખેલા સોનાના ભંડારને ઝડપથી દેશમાં પરત લાવી રહી છે. આ કારણે વિદેશમાં રાખવામાં આવેલો ભારતનો સોનાનો ભંડાર 6 વર્ષમાં સૌથી નીચા સ્તરે આવી ગયો છે. રિઝર્વ બેંકના ડેટામાં આ વાત સામે આવી છે.
હવે આટલું સોનું દેશની બહાર બચ્યું છે
આરબીઆઈના ડેટા અનુસાર, માર્ચ 2024માં ભારતના કુલ સોનાના ભંડારમાંથી 47 ટકા દેશની બહાર રહી ગયા હતા. ડિસેમ્બર 2017 પછી અન્ય દેશોમાં ભારતના સોનાના ભંડારનું આ સૌથી નીચું સ્તર છે. રિઝર્વ બેંકે બદલાયેલા સંજોગોમાં ડિસેમ્બર 2017માં જ સોનાની ખરીદી તેજ કરી હતી. હવે સેન્ટ્રલ બેંક તેમનું વધુ ને વધુ સોનું દેશમાં લાવવાની દિશામાં કામ કરી રહી છે.
ગયા મહિને 100 ટન સોનું આવ્યું હતું
તાજેતરમાં, આ સાથે સંબંધિત એક સમાચાર હેડલાઇન્સમાં હતા, જ્યારે રિઝર્વ બેંક બ્રિટનથી દેશમાં સોનાનો મોટો કન્સાઇનમેન્ટ લાવી હતી. તેવામાં બ્રિટનથી લગભગ 100 ટન સોનું ભારતમાં આવ્યું છે. તે સમયે રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે કહ્યું હતું કે વિદેશથી આયાત કરવામાં આવતા સોનાના ભંડારમાં કંઈપણ અણધાર્યું નથી. તેમણે કહ્યું કે હવે દેશમાં સોનાની સંગ્રહ ક્ષમતા વિસ્તરી છે, તેથી જ વિદેશમાંથી સોનું પાછું લાવવામાં આવી રહ્યું છે.
વિશ્લેષકો આ કારણોમાં માને છે
જોકે, બજાર નિષ્ણાતો આરબીઆઈ ગવર્નરની વાતને સંપૂર્ણ સત્ય તરીકે સ્વીકારી રહ્યાં નથી. વિશ્લેષકો આરબીઆઈની આ બદલાયેલી રણનીતિને રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ સાથે જોડી રહ્યા છે. હકીકતમાં, રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેના યુદ્ધ પછી, અમેરિકાની આગેવાની હેઠળના પશ્ચિમી દેશોએ રશિયા વિરુદ્ધ આર્થિક પ્રતિબંધો જેવા પગલાં લીધાં. આ સાથે અમેરિકા અને તેના સહયોગી દેશોએ રશિયાની વિદેશી સંપત્તિઓ જપ્ત કરી હતી. રિઝર્વ બેંક આવી કોઈપણ પરિસ્થિતિ માટે અગાઉથી તૈયાર રહેવા માંગે છે, જેથી કોઈ પણ સંજોગોમાં ભારતની સંપત્તિ પર અન્ય કોઈ દેશનું નિયંત્રણ ન રહે.
રિઝર્વ બેંક પાસે એટલું સોનું છે
રિઝર્વ બેંકે તેના વિદેશી મુદ્રા ભંડારને વધારવાની વ્યૂહરચનાના ભાગરૂપે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં રેકોર્ડ સોનાની ખરીદી કરી છે. માર્ચ મહિના સુધીના આંકડા અનુસાર, રિઝર્વ બેંક પાસે 822 ટનથી વધુ સોનું છે. તેમાંથી 53 ટકા હવે દેશમાં જ અનામતમાં રાખવામાં આવ્યા છે. થોડા વર્ષો પહેલા સુધી આ હિસ્સો ઘણો ઓછો હતો. સપ્ટેમ્બર 2021માં ભારતમાં રિઝર્વ બેંકનું માત્ર 39 ટકા સોનું જ હતું.
