પ્રજાસત્તાક દિવસ 2024: દર વર્ષની જેમ આ વર્ષે પણ 26 જાન્યુઆરી પ્રજાસત્તાક દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવશે. આવો જાણીએ આ દિવસ સાથે સંબંધિત ઈતિહાસ અને મહત્વ…
ભારતનો 75મો પ્રજાસત્તાક દિવસ: દર વર્ષે 26 જાન્યુઆરીએ ભારત તેનો પ્રજાસત્તાક દિવસ ઉજવે છે. આ વર્ષે દેશ તેનો 75મો ગણતંત્ર દિવસ ઉજવશે. આ ખાસ અવસર પર દર વર્ષે રાજપથ પર ઈન્ડિયા ગેટથી લઈને રાષ્ટ્રપતિ ભવન સુધી ભવ્ય પરેડનું આયોજન કરવામાં આવે છે. ભારતીય સેના, વાયુસેના, નેવી વગેરેની વિવિધ રેજિમેન્ટ પરેડમાં ભાગ લે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે આ દિવસ 26 જાન્યુઆરીએ જ કેમ ઉજવવામાં આવે છે.
- ભારતનું બંધારણ 26 જાન્યુઆરી 1950ના રોજ અમલમાં આવ્યું હતું. દેશની આઝાદી પછી, બંધારણ સભાએ 26 નવેમ્બર 1949 ના રોજ બંધારણને અપનાવ્યું. જ્યારે 26 જાન્યુઆરી 1950ના રોજ લોકશાહી સરકારની વ્યવસ્થા સાથે બંધારણ લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું.
- આ દિવસે દેશને સંપૂર્ણ રીતે પ્રજાસત્તાક જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો. 26મી જાન્યુઆરીએ બંધારણ લાગુ કરવા પાછળનું એક કારણ એ છે કે આ દિવસે વર્ષ 1930માં ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસ દ્વારા ભારતની સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતાની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. વર્ષ 1929માં ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસ દ્વારા પંડિત જવાહરલાલ નેહરુની અધ્યક્ષતામાં એક બેઠકનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
- ડૉ.ભીમરાવ આંબેડકરે ભારતના બંધારણમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. તેમને ભારતીય બંધારણના શિલ્પી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. ઘણા સુધારાઓ અને ફેરફારો પછી, સમિતિના 308 સભ્યોએ 24 જાન્યુઆરી 1950ના રોજ હસ્તલિખિત કાયદાની બે નકલો પર હસ્તાક્ષર કર્યા.
- માત્ર બે દિવસ પછી 26 જાન્યુઆરીએ બંધારણ લાગુ કરવામાં આવ્યું. બંધારણના અમલ પછી જ, પૂર્વ-અસ્તિત્વમાં રહેલા બ્રિટિશ કાયદાને ભારતીય બંધારણ દ્વારા ભારતીય શાસન દસ્તાવેજમાં રૂપાંતરિત કરવામાં આવ્યો હતો. આ કારણથી દર વર્ષે 26 જાન્યુઆરી પ્રજાસત્તાક દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.