SEBI New Guidelines
સેબીએ તેની નવી માર્ગદર્શિકા જારી કરી છે. આ હેઠળ, એક રોકાણકાર ડીમેટ એકાઉન્ટ અથવા મ્યુચ્યુઅલ ફંડ ફોલિયોમાં વધુમાં વધુ 10 વ્યક્તિઓને નોમિનેટ કરી શકે છે.
SEBI નવી માર્ગદર્શિકા: સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (SEBI) એ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ અને ડીમેટ એકાઉન્ટ્સમાં નોમિનેશન સંબંધિત નિયમોમાં મોટો ફેરફાર કર્યો છે. આ હેઠળ, રોકાણકાર હવે ડીમેટ એકાઉન્ટ અથવા મ્યુચ્યુઅલ ફંડ ફોલિયોમાં વધુમાં વધુ 10 વ્યક્તિઓને નોમિનેટ કરી શકે છે. આ નવો નિયમ ૧ માર્ચ, ૨૦૨૫ થી અમલમાં આવશે.
સેબીની નવી માર્ગદર્શિકામાં આનો ઉલ્લેખ છે
સેબી દ્વારા આ ફેરફારનો હેતુ બિનદાવા કરાયેલી સંપત્તિ ઘટાડવાનો અને રોકાણોનું વધુ સારું સંચાલન સુનિશ્ચિત કરવાનો છે. ઘણી વખત, રોકાણકારના મૃત્યુના કિસ્સામાં અથવા ગંભીર બીમારીના કિસ્સામાં, કાં તો પરિવારના સભ્યોમાં રોકાણ અંગે વિવાદ થાય છે અથવા કોઈ રકમનો દાવો કરતું નથી. આ સમસ્યાના ઉકેલ માટે સેબીએ આ પગલું ભર્યું છે.
જોકે, આ માટે નોમિનીની સંપૂર્ણ વિગતો જેમ કે ફોન નંબર, ઇમેઇલ, સરનામું, આધાર નંબર, પાન નંબર, ડ્રાઇવિંગ લાઇસન્સ નંબર વગેરે આપવી જરૂરી રહેશે. એકંદરે, નોમિનીની વ્યક્તિગત માહિતી સંબંધિત બધી વિગતો આપવાની રહેશે. તમારે નોમિની સાથેના તમારા સંબંધનો પણ ઉલ્લેખ કરવો પડશે. સેબીએ એમ પણ કહ્યું છે કે રોકાણકારના પાવર ઓફ એટર્ની (POA) ને નોમિની જાહેર કરવાનો અધિકાર રહેશે નહીં.
આ સાથે, નોમિની માટે જારી કરાયેલા નવા નિયમો અનુસાર, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ અને ડીમેટ ખાતામાં નોમિનેટ કરાયેલ વ્યક્તિ કાં તો અન્ય નોમિની સાથે સંયુક્ત ધારક હોઈ શકે છે અથવા તેમના સંબંધિત શેર માટે અલગ ફોલિયો અથવા સિંગલ ખાતું બનાવી શકે છે. આ સાથે, રજિસ્ટર્ડ નોમિનીને સંપત્તિ ટ્રાન્સફર કરવા માટે આ દસ્તાવેજોની જરૂર પડશે.
- મૃત રોકાણકારના મૃત્યુ પ્રમાણપત્રની સ્વ-પ્રમાણિત નકલ
- નોમિનીનું KYC યોગ્ય રીતે પૂર્ણ થયેલ હોવું જોઈએ.
- લેણદારો પાસેથી બાકી રકમ ચૂકવવી
સેબીએ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ હાઉસ અને ડિપોઝિટરીઝ જેવી નિયમનકારી સંસ્થાઓને રોકાણકારોને ઓનલાઈન અને ઓફલાઈન બંને રીતે નોમિનેશન ફોર્મ સબમિટ કરવાનો વિકલ્પ આપવાનો આદેશ આપ્યો છે. આ સાથે, રોકાણકારને દરેક નોમિની સબમિશન પર એક સ્વીકૃતિ મળશે, જેથી સમગ્ર પ્રક્રિયામાં પારદર્શિતા જળવાઈ રહે. વધુમાં, નિયમન કરાયેલી સંસ્થાઓએ ખાતા અથવા ફોલિયોના ટ્રાન્સફર પછી આઠ વર્ષ સુધી નોમિની અને સ્વીકૃતિના રેકોર્ડ જાળવવા આવશ્યક છે.
શારીરિક રીતે અક્ષમ રોકાણકારો માટે આ નિયમ છે
સેબીની નવી માર્ગદર્શિકા હેઠળ, જો રોકાણકાર શારીરિક રીતે અક્ષમ હોય, તો મ્યુચ્યુઅલ ફંડ અથવા બ્રોકરે તેમના દ્વારા નિયુક્ત કરાયેલા નોમિનીમાંથી એકને ખાતું સંભાળવાનો વિકલ્પ આપવો પડશે. એટલું જ નહીં, જો રોકાણકાર ઈચ્છે તો, તે આવા નોમિની માટે તેના ખાતા/ફોલિયોમાં સંપત્તિની ચોક્કસ ટકાવારી અને કુલ કિંમત પણ પસંદ કરી શકે છે.
આ સ્થિતિમાં, એસેટ મેનેજમેન્ટ કંપનીઓ (AMC) માટે શારીરિક રીતે અક્ષમ વ્યક્તિની મંજૂરી વ્યક્તિગત રીતે લેવી જરૂરી બનશે. સૌથી મહત્વની વાત એ છે કે ઉપાડેલા ભંડોળ ફક્ત રોકાણકારના રજિસ્ટર્ડ બેંક ખાતામાં જ જમા કરી શકાય છે. આમાં, પહેલાથી આપેલી સંપર્ક વિગતો અથવા લિંક્ડ એકાઉન્ટ્સમાં કોઈ ફેરફાર કરી શકાતો નથી.
