હવે એવો સવાલ ઉઠવો સ્વાભાવિક છે કે જો રેલવે તમારી ટિકિટના અડધા પૈસા ખર્ચી રહી છે તો રેલવેને પૈસા ક્યાંથી મળે છે. તમને જણાવી દઈએ કે, પેસેન્જર ટ્રેનો સિવાય રેલ્વે ઘણી અન્ય પ્રકારની સેવાઓ પૂરી પાડે છે.
- ભારતમાં દરરોજ લાખો લોકો ટ્રેનમાં મુસાફરી કરે છે. ભારતીય રેલવેને દેશના હૃદયની ધડકન કહેવામાં આવે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે જ્યારે તમે ટ્રેનની ટિકિટ ખરીદો છો ત્યારે સરકાર તમને કેટલી સબસિડી આપે છે? આ લેખમાં તમને જણાવી દઈએ કે જો તમે કોઈપણ ટ્રેનમાં મુસાફરી કરવા માટે એક હજાર રૂપિયાની ટિકિટ ખરીદો છો, તો તેમાં સરકાર તમને કેટલા રૂપિયાની મદદ કરે છે.
જેનો જવાબ રેલવે મંત્રીએ આપ્યો હતો
- થોડા સમય પહેલા દેશના રેલ્વે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવ એક પ્રવાસ પર બિજનૌર ગયા હતા, જ્યાં તેમણે માહિતી આપી હતી કે રેલ્વે તેના મુસાફરોને દરેક ટિકિટ પર 55 ટકાથી વધુ કન્સેશન આપે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જ્યારે તમે ટ્રેન ટિકિટ બુક કરો છો, ત્યારે તેના પર લખેલું હોય છે કે IR સરેરાશ માત્ર 57% ખર્ચ વસૂલ કરે છે.
- તેનો અર્થ એ કે તમારી મુસાફરી પર થતા ખર્ચના માત્ર 57 ટકા જ રેલવે લઈ રહી છે. આનો અર્થ એ છે કે તમારી ટ્રેનની મુસાફરીના ખર્ચના 45 થી 55 ટકા રેલવે ચૂકવે છે. આ મુજબ, જો તમારી ટ્રેનની ટિકિટ 1000 રૂપિયાની છે, તો તેમાંથી 45 થી 55 ટકા રેલવે દ્વારા આપવામાં આવી રહી છે.
રેલ્વે પૈસા કેવી રીતે બનાવે છે?
- હવે એવો સવાલ ઉઠવો સ્વાભાવિક છે કે જો રેલવે તમારી ટિકિટના અડધા પૈસા ખર્ચી રહી છે તો રેલવેને પૈસા ક્યાંથી મળે છે. તમને જણાવી દઈએ કે, રેલવે ટિકિટ સિવાય અન્ય ઘણી પ્રકારની સેવાઓ પૂરી પાડે છે. આમાં માલસામાનનું વહન, પ્લેટફોર્મ પરની જાહેરાતો અને સ્ટેશન પર દુકાન સ્થાપવા માટે વસૂલવામાં આવતા ભાડાનો પણ સમાવેશ થાય છે.
- આ સિવાય જ્યારે કોઈ ફિલ્મ માટે ટ્રેન કે સ્ટેશન બુક કરવામાં આવે છે ત્યારે રેલવેને તેમાંથી પણ કમાણી થાય છે. તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે આ બધામાં રેલ્વે સૌથી વધુ કમાણી નૂર પરિવહનમાંથી કરે છે.
- નાણાંકીય વર્ષ 2022-23ના રેલવે મંત્રાલયના રિપોર્ટમાં રેલવેમાંથી આવકનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. આ મુજબ, રેલવેએ નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં 2.40 લાખ કરોડ રૂપિયાની આવક મેળવી હતી. આ ગયા વર્ષની સરખામણીમાં 25 ટકા એટલે કે લગભગ 49 હજાર કરોડ રૂપિયા વધુ છે. અમે ઉપર ઉલ્લેખ કર્યો છે તેમ, ભારતીય રેલ્વેએ નૂર પરિવહનમાંથી મહત્તમ રૂ. 1.62 લાખ કરોડની કમાણી કરી છે. આ પછી સૌથી વધુ આવક પેસેન્જર સેવાઓમાંથી થઈ છે.