Digital Detox : અમેરિકામાં રહેતા જૈન સમુદાયે નિયમિત સમયાંતરે મોબાઈલ ફોન અને લેપટોપની સ્ક્રીનથી પોતાને દૂર રાખવા માટે ‘ડિજિટલ ડિટોક્સ’ ચળવળ શરૂ કરી છે. કોમ્યુનિટી એક્ટિવિસ્ટ અજય જૈન ભુટોરિયાએ જણાવ્યું હતું કે નિયમિત સમયાંતરે ડિજિટલ સ્ક્રીનમાંથી બ્રેક લેવો એ “આપણી સર્વસમાવેશક સુખાકારી માટે મહત્વપૂર્ણ છે” અને સમયનો ઉપયોગ કુટુંબ અને મિત્રો સાથેના સંબંધોને મજબૂત કરવા તેમજ તણાવ ઘટાડવા માટે કરી શકાય છે.
‘ડિજિટલ સ્ક્રીન આપણા જીવનમાં પ્રભુત્વ ધરાવે છે’.
અજય જૈન ભુતોરિયાએ જણાવ્યું હતું કે, ડિજિટલ સ્ક્રીનથી દૂર રહીને જીવનની સુંદરતા ફરીથી જોવી જરૂરી છે. ભુટોરિયાએ જણાવ્યું હતું કે, “આજના ઝડપી વિશ્વમાં, ડિજિટલ સ્ક્રીન આપણા જીવનમાં પ્રભુત્વ ધરાવે છે. ડિજિટલ સ્ક્રીનથી દૂર રહેવું ખૂબ જ સકારાત્મક હોઈ શકે છે. તેમણે કહ્યું કે આ પગલું ‘અનુવ્રતા અનુશાસ્તા’ અને તેના નેતા આચાર્ય શ્રી મહાશ્રમણના વિઝનથી પ્રેરિત છે.
‘અનુવ્રતા અનુશાસ્તા’ શબ્દ જૈન ફિલસૂફીમાંથી આવ્યો છે. ‘અનુવ્રત’ એ નાની પ્રતિજ્ઞાઓ અથવા પ્રતિબદ્ધતાઓ માટે વપરાય છે અને ‘અનુષ્ટ’ એ વ્યક્તિનો ઉલ્લેખ કરે છે જે આ શપથને અમલમાં મૂકે છે અથવા સૂચવે છે. જૈન ધર્મમાં, અનુવ્રત શિસ્ત એ છે જે લોકોને અનુવ્રત અપનાવવા માટે માર્ગદર્શન આપે છે. ભુટોરિયા અને તેમની ટીમ ‘ડિજિટલ ડિટોક્સ’ ચળવળ માટે સમર્થન મેળવવા માટે સંસદના સભ્યો તેમજ નીતિ નિર્માતાઓ, બિન-લાભકારી સંસ્થાઓ, શિક્ષણવિદો અને થિંક ટેન્કનો સંપર્ક કરવાની યોજના ધરાવે છે.
‘ડિજિટલ ડિટોક્સ’ શું છે?
મોબાઈલ ફોન, લેપટોપ અથવા તેના જેવા ઈલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણોથી અમુક ચોક્કસ સમય સુધી દૂર રહેવાને ડિજિટલ ડિટોક્સ કહેવાય છે. કોઈપણ વસ્તુનો વધુ પડતો ઉપયોગ સમસ્યા બની શકે છે, ખાસ કરીને જ્યારે તમે કોઈ ઉપકરણ સાથે ઘરની અંદર સમય વિતાવતા હોવ. ઈલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણો પર સતત સક્રિય રહેવું એ પણ એક વ્યસન જેવું છે જે તમારા સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ હાનિકારક છે. ડિજિટલ ડિટોક્સ એ તમને આ વ્યસનમાંથી બચાવવા માટેની પ્રક્રિયા છે. આમાં, એક સમય નક્કી કરવામાં આવે છે જ્યારે તમામ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ સહિત મોબાઇલ અથવા લેપટોપથી અંતર જાળવવામાં આવે છે.
